E Klavye Analiz Raporumuz

Dr. İhsan Yener’in tamamen bilimsel bir komisyon eşliğinde 1955 yılında oluşturduğu asıl millî klavye düzeni olan Standart Türk Klavyesinden (F Klavye) taklit edilerek oluşturulan E Klavye düzeni; yalnızca matematiksel ve istatistiksel çalışmaların dar kapsamında ele alınmış olup; sadece yazılım algoritması kullanılarak, on parmak metotları, öğretim teknikleri, ergonomi, insan anatomisi ve kullanım alışkanlıkları dikkate alınmadan ortaya çıkmış bir hatalı taklittir.

E Klavyenin oluşturulmasında kullanılan araç ve gereçler bilimsel olmasına rağmen, bilimsel ve kullanışlı bir klavye düzeni için asıl önemli olan yöntem ve metotlar tamamen hatalıdır.

Hatalı bir taklit olmasının yanı sıra teknik açıklama ve argümanlarında; Uluslararası Bilgi İşlem ve İletişim Federasyonunun dünyanın en bilimsel klavyesi olarak ilan ettiği Standart Türk Klavyesine (F Klavye) yapılan gerçek dışı ve bilimsel kanıtlara dayanmayan ithamlar da, aynı zamanda bu taklit klavyenin en önemli diğer bir hatalı noktasıdır.

Henüz bilimsel dayanaklarının detayları kamuoyuna paylaşılmamış olan E Klavyenin duyurulmasında kullanılan tüm argümanlar ve yapılan ithamlar; F Klavyenin mucidi Dr. İhsan Yener’in yetiştirdiği eğitimciler ve uzmanlar olarak İntersteno-Türk Grubumuz tarafından analiz edilmiş olup, gerçek bilimsel verilere dayalı açıklamalar aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.

1. E Klavye’nin Millî Klavye olarak tanıtılması ve haber yapılması.
   • Öncelikle TSE tarafından tescil edilen E Klavye düzeninin millî klavye olarak tanıtılması, bu konudaki en önemli ve en temel hatadır. Çünkü E Klavyenin geliştirilmesi tamamen bireysel girişimlerle yapılan ve TÜBİTAK tarafından desteklendiği için bilimsel statüde olan bir projedir. Ancak TSE tarafından yapılan bu tescil, bu klavyenin “millî klavye” ya da “standart klavye” olduğunu ve bundan sonra geçerli olacak tek klavye olduğunu göstermemektedir. Bilakis F Klavye, ilk tescil olduğu 1955 yılından itibaren “Standart Türk Klavyesi” olarak, Türkiye’nin tek ve asıl millî klavyesidir.
2. İddia: “F klavyede yazım yükü parmaklara dengeli dağıtılmamış ve özellikle işaret parmakları aşırı yüklenmiştir.”
   • F Klavyede parmaklara düşen yük oranları; parmakların fiziksel gücü, hareket yeteneği ve ergonomisi baz alınarak dengeli olarak dağıtılmıştır. Parmakların bu özellikleri aynı olmadığından, yük oranlarındaki gerçek ve bilimsel denge; parmaklar arasında eşitlik sağlamakla değil, ancak işlek parmaklara en sık kullanılan harflerin yerleştirilmesiyle sağlanmıştır.
   • E Klavyede ise yalnızca matematiksel ve istatistiksel verilere dayanarak; parmakların birbirlerinden farklı olan fiziksel gücü, işlevselliği ve yorulma oranları dikkate alınmadan, neredeyse bütün parmaklara aynı yük dağıtılmıştır.
   • Örneğin, en kuvvetli ve en işlek parmaklardan birisi olan sağ işaret parmağına, Türkçede en az kullanılan Ğ (%0,98) harfi atanmıştır. En çok kullanılan A (%11,41), E (%9,71) harfleri ise en kuvvetsiz ve işlek olmayan yüzük ve küçük parmaklara atanmıştır.
   • Bu yapılan istatistik ile birlikte parmaklara verilmiş olan eşit yük dağılımı, tamamen uluslararası on parmak metotlarına aykırı ve hatalı bir yöntemdir. Örneğin, parmaklar temel sıraya yerleştiğinde işaret ve orta parmaklara göre yüzük ve küçük parmağın boyunun küçük olması ve tuş erişimlerinin daha zor olması, hem kişinin daha yavaş yazmasına ve hem de uzun süreli çalışmalarda yorgunlukla birlikte parmak, el, bilek ve kol rahatsızlıkları ile sağlık problemlerine yol açacaktır.
3. İddia: “F klavyenin tasarımında ‘işlek parmaklara sık kullanılan harfleri el yordamıyla atama’ yöntemi kullanıldı.”
   • F Klavye oluşturulurken harflerin yerleşimi; o günkü şartlara göre bilgisayar teknolojisi olmadan da bilimsel ve istatistik yöntemleri uygulanarak yapılmış olup, kesinlikle el yordamıyla veya rastgele değil, özellikle farklı taslaklar ve deneylerle tecrübe edilerek oluşturulmuştur.
   • Yapılan tüm çalışmalar; 10 parmak metot uzmanları olan hem yerli hem de yabancı eğitimci ve bilim adamlarından oluşan komisyon tarafından yürütülmüş ve bir kişi ya da kurumun kararlarıyla değil, ortak akıl zemininde sonuçlandırılmıştır.
   • Öncelikle Türkçe kelimelerdeki bir sesli bir sessiz harf bağlantısı (fonetik özellik) göz önünde tutularak; harflerin yerleşimi klavyenin yatay olarak orta sırasına yoğunlaştırılmıştır (%64 yük oranı). Yani, F Klavye ile parmakların temel orta sıradan kalkması ve hareketi en aza indirilmiştir. Dikey olarak da harfler en kuvvetli ve en işlek parmaklardan başlayarak yerleştirilmiştir. Orta sıra dışındaki dizilimlerde de yine harf sıklıklarına göre öncelikle erişimi daha kolay olan üst sıraya, sonra alt sıraya yerleşim yapılmıştır. Bu çalışma da yaklaşık 30.000 kelime ve 185.000 harf ile yapılan bilimsel ve istatistiksel çalışmaların verilerine dayandırılmıştır.
4. İddia: ” F klavye, el-bilek-kol sağlığı açısından riskli bir klavyedir.”
   • F Klavye yalnızca bilimsel değil, aynı zamanda Türkçe için en sağlıklı ve en kullanışlı klavye düzenidir.
   • Klavye düzeninde parmaklara eşit yük vermekle dengeli yük vermek farklı olduğundan dolayı, asıl sağlık problemi dengeli yük dağılımı olan F klavyede değil; fiziksel özellikleri ve yorulma oranları farklı olan parmaklara eşit yük dağılımı yapmış olan E klavye düzeninde mevcuttur.
   • Örneğin F Klavyede en güçlü olan sol işaret ve sol orta parmakta yer alan A (%11,41) ve E (%9,71) harfleri (Türkçede en sık kullanılan sesli harfler), E klavyede en güçsüz olan sol yüzük ve sol küçük parmaklara atanmış olmasından dolayı bu güçsüz parmaklar daha çabuk yorulacak ve uzun süreli yazımlarda kas, sinir ve kemik rahatsızlıklarına yol açacaktır.
   • Her iki elde de yüzük ve küçük parmakların işaret ve orta parmaklar kadar yük almış olması; on parmak metodu kullanıldığında ellerin, boyu kısa ve erişimi zor olan bu parmaklara doğru yatması ve uzun süreli kullanımlarda el anatomisinin bozulmasına da yol açacaktır. Bundan dolayı, el ve bileklerde karpal tünel sendromu ve kas-kemik hastalıklarına sebebiyet vereceğinden; E klavye asıl riskli ve tehlikeli olan klavye düzenidir.

Klavye Kafası ekibi olarak saygılarımızla sunarız.